Endometrioza

Gruczolastość macicy, inaczej endometrioza, polega na przemieszczaniu się komórek błony śluzowej z jamy macicy poza jej obręb – do jajowodów, jajników, a z czasem także do dalszych partii ciała. W skrajnych przypadkach stwierdza się obecność komórek charakterystycznych dla endometrium także w mózgu, płucach czy gałkach ocznych. W konsekwencji tego dochodzi do przewlekłych stanów zapalnych objawiających się bólem oraz wewnętrznymi krwawieniami. Jak to leczyć?

Leczenie endometriozy

Leczenie gruczolakowatości macicy jest niezwykle problematyczne. Nawet w dobrze rokujących przypadkach stwierdza się nawroty choroby. Generalnie, w zależności od stadium endometriozy, stosuje się trzy rodzaje leczenia: objawowe, operacyjne oraz hormonalne.

Leczenie objawowe endometriozy

Leczenie o charakterze objawowym ma na celu łagodzenie objawów choroby wywołanych przerostem błon śluzowych macicy. Terapia skupia się wówczas na zniwelowaniu bólu towarzyszącego schorzeniu oraz na zahamowaniu jego dalszego rozwoju. Celem leczenia objawowego jest także zminimalizowanie ryzyka wystąpienia powikłań, takich jak problem z zajściem w ciążę oraz niepłodność.

Dobór odpowiedniego leczenia zależy od kilku występujących równolegle czynników. Najważniejszym z nich jest to, w jakim wieku jest pacjentka oraz czy planuje ona w przyszłości mieć jeszcze dzieci. Jeśli kobieta planuje zajście w ciążę, leczenie objawowe nie jest zalecane – wówczas wskazane jest wykonanie zabiegu chirurgicznego (tak zwanej laparoskopii, a w bardziej zaawansowanym stadium choroby – laparotomii, czyli o wiele bardziej inwazyjnej metody usunięcia rozrośniętych komórek). W leczeniu schorzeń, takich jak endometrioza leki uniemożliwiają zajście w ciążę.

Leczenie hormonalne endometriozy

W niektórych przypadkach przerośnięte komórki błony śluzowej wykazują wrażliwość na hormony. Wówczas leczenie endometriozy może przybrać charakter terapii hormonalnej. Ma ona na celu zredukowanie poziomu estrogenów i progesteronu w organizmie pacjentki, co umożliwia zahamowanie krwawienia menstruacyjnego, a w konsekwencji – zmniejszenie dolegliwości chorobowych. Po zakończeniu terapii jajniki ponownie powracają do swojej pierwotnej funkcji.

Kuracja hormonalna gruczolastości macicy nie może być długotrwała, ponieważ istnieje ryzyko wystąpienia nieodwracalnych zmian w gospodarce hormonalnej organizmu. Ponadto niedostateczna produkcja estrogenów może przyczynić się do zachorowania na osteoporozę.

W przypadkach chorób, takich jak endometrioza leczenie hormonalne może przynieść skutki uboczne w postaci trądziku, powstawania nadmiernego owłosienia oraz spadku libido.

Leczenie operacyjne endometriozy

Taka forma leczenia jest indywidualną decyzją pacjentki. Operacje przeprowadzane się głównie wtedy, kiedy objawy schorzenia utrudniają codzienne funkcjonowanie. Wskazaniami do wykonania zabiegu są:

• bóle w okolicach miednicy;
• bardzo obfite miesiączki, którym towarzyszy dotkliwy ból;
• zaburzenia narządów rodnych, które mogą doprowadzić do niepłodności.

Leczenie operacyjne to zazwyczaj wykonanie laparoskopii polegającej na wziernikowaniu jamy brzusznej pod kontrolą urządzeń wizyjnych. Są one wprowadzane poprzez niewielkie nakłucie do wnętrza ciała pacjentki. Laparoskopia daje szansę nie tylko na wykrycie schorzenia, ale także przeprowadzenie koagulacji, czyli zabiegu mającego na celu usunięcie nieprawidłowo funkcjonującej tkanki.

Bardziej inwazyjną metodą leczenia operacyjnego jest laparotomia – umożliwia ona eksplorację jamy brzusznej poprzez jej głębokie nacięcie. Laparotomię wykonuje się jedynie w bardzo zaawansowanym stadium choroby.